18 Haziran 2008

Siyah Altın ve Geleceği


Suudi Arabistanlı petrol jeoloğu Sedat İ. El Hüseyni, 2000’de şaşırtıcı bir keşfe imza attı. O dönemde Saudi Aramco adlı kamuya ait bir petrol şirketinde araştırma ve üretim biriminin başında olan Hüseyni, gelecekte ne kadar petrol üretilebileceğine ilişkin iyimser tahminlere uzun bir süredir kuşkuyla yaklaşıyordu. Hüseyni, 1990’ların ortalarından beri, dünya petrolünün büyük bölümünü üreten yaklaşık 250 büyük petrol sahasından alınan verileri araştırıyordu. Her bir kuyuda ne kadar ham petrol kaldığını ve bunun ne hızla tüketildiğini inceledikten sonra, petrol şirketlerinin yirmi-otuz yıl içinde devreye sokmayı planladıkları tüm yeni petrol sahalarını da araştırmasına ekledi. Tüm rakamları hesapladığında, pek çok petrol uzmanının "ya küresel rezervleri ve petrol üretimi verilerini yanlış değerlendirdiğini ya da çarpıttığını" fark etti.

Genel tahminler petrol üretiminin küresel talebe bağlı olarak her yıl giderek dikleşen bir eğimle yükseldiğini gösterse de, Hüseyni’nin hesaplamaları petrol üretiminin 2004 gibi erken bir tarihten beri sabit olduğunu gösteriyor. Aynı derecede endişe verici olan ise, üretimin bu "düz" seyrinin, en iyimser tahminle 15 yıl sürebilecek ve ardından geleneksel petrolün "aşamalı ama geri dönüşü olmayacak şekilde düşüşe geçebilecek" olması.

Yaklaşık 260 milyar varil -diğer bir deyişle dünyanın bilinen ham petrol miktarının kabaca 5’te biri- ile dünyanın kanıtlanmış en büyük petrol rezervlerine egemen olan ve sürekli olarak petrolün en az yirmi-otuz yıl daha bolca bulunacağını iddia eden Saudi Aramco şirketinden bu tür bir senaryo beklendiği söylenemez. 2004’te petrol endüstrisine danışmanlık yapmak üzere Aramco’dan emekliye ayrılan Hüseyni’nin haklı olması halinde, savunmadan ulaşıma ve gıda üretimine kadar tüm önemli sistemleri ucuz ve bol miktardaki petrole bağımlı olan dünyayı köklü bir değişim bekliyor demektir.

National Geographic...

Hiç yorum yok: