24 Haziran 2008

Bu Evren Hala Onun Evrilen Evreni



9 Ocak 1931... Dünyanın bir numaralı fizikçisi Albert Einstein ve önde gelen gökbilimcisi Edwin Hubble, güney Kaliforniya’daki Mount Wilson Gözlemevi’nin yolunu tuttu. Şoförleri onları zikzaklar çizen bir yoldan, Pasadena’nın 1,5 km. üzerindeki zirveye kurulmuş gözlemevi kompleksine götürdü. Dönemin en büyük teleskopuna ev sahipliği yapan Mount Wilson, Hubble’ın astronomik zaferlerine ulaştığı yerdi. Hubble, 1924’te, teleskopun o günün standartlarıyla devasa boyutlardaki –yaklaşık 2,5 m. çapındaki– aynası yardımıyla gökadamızın, uzayın uçsuz bucaksızlığındaki sayısız “ada evrenden” yalnızca biri olduğunu saptamıştı. Hubble ve yardımcısı Milton Humason beş yıl sonra, bu spiral şeklinde dönen disklerin hareketlerini izlemelerinin ardından, daha da şaşırtıcı bir sonuca ulaştı: Evren, gökadaları birbirlerinden uzaklaştıracak şekilde hızla genişliyor...

Zirvedeki o güneşli ocak gününde, 51 yaşındaki Einstein, büyük bir zevkle teleskopu kurcalıyordu. Oyun oynayan bir çocuk gibi, ev sahiplerinin dehşet dolu bakışları altında teleskopun iskelesine tırmandı. Einstein’ın yanında eşi Elsa da vardı. Kendisine, dev teleskopun evrenin yapısını belirlemek amacıyla kullanıldığı söylendiğinde yanıtı, “Öyle mi, eşim bunu bir kağıt parçası üzerinde yapıyor” oldu.

Bunlar, sadece, eşiyle övünen bir kadının sözleri değil. Einstein, Hubble’ın kozmik genişlemeyi saptamasından yıllar önce bu genişlemeye bir açıklama getirebilen genel görecelik kuramını geliştirmişti. Kozmos araştırmalarında her şeyin ucu dönüp dolaşıp Einstein’a uzanıyor.

Hiç yorum yok: